Nie wiem jak, Ty, ale ja zauważyłem, że im mocniej skupiam się na poszukiwaniu szczęścia, tym bardziej jestem rozczarowany i nieszczęśliwy. Zatem, zamiast ciągle żyć pod presją poszukiwania szczęścia może warto spróbować Ikigai, dzięki, któremu znajdziesz w końcu powód wy rano wstawać z łóżka.
CZYM JEST IKIGAI?
Ikigai to japońska filozofia życia, obejmująca nie tylko zasady, według których powinno się żyć, ale również pomagającą odnaleźć sens życia. Zgodnie z tą filozofią, by osiągnąć długowieczność należy postępować zgodnie z poniższymi zasadami:
- Bądź aktywny i nigdy nie przechodź na emeryturę.
- Nie śpiesz się.
- Nie objadaj się.
- Otaczaj się przyjaciółmi.
- Bądź w formie.
- Uśmiechaj się.
- Bądź w kontakcie z naturą.
- Okazuj wdzięczność.
- Żyj w teraźniejszości.
- Podążaj za swoim Ikigai.
Ostatni 10 punkt zachęca do poszukiwania swojego Ikigai i życia w zgodzie z nim. Przy czym Ikigai patrzy na zagadnienie sensu życia w sposób wielowymiarowy, wskazując cztery obszary, które tworzą Ikigai:
- To, co kochasz robić.
- To w czym jesteś dobry.
- To, czego potrzebuje świat.
- To za co ludzie gotowi są Ci zapłacić.
Ten ostatni element bardzo często wywołuje skrajne emocje i budzi sprzeciw wśród części osób zajmujących się Ikigai. Krytycy ujmowania w Ikigai działalności zarobkowej wskazują, że jest to błędna interpretacja i obszar „to za co mogą Ci zapłacić” nie powinien znaleźć się w diagramie. Jednym z argumentów jest to, że tylko 31% badanych osób wskazywało pracę jako element poszukiwania sensu istnienia. Oczywiście sens życia nie musi i nie może ograniczać się tylko do pracy.
Jednak zastanówmy się nad tym przez chwilę. W pracy spędzamy przeciętnie 8 godzin dziennie. W roku mamy około 250 dni roboczych, a po odjęciu 26 dni urlopu będzie ich 224. Zatem rocznie przepracujemy około 1.790 godzin. W całej naszej karierze spędzimy w pracy ponad 80.000 godzin. To 20% naszego dorosłego życia i 1/3 każdego dnia roboczego. To sporo czasu i chyba nie warto spędzać na robieniu czegoś, czego nie lubimy robić. Z tego też powodu uwzględniłem pracę zarobkową w poszukiwaniu Ikigai.
KROK 1. CO KOCHASZ ROBIĆ?
Zacznij od udzielenia odpowiedzi na pytania: Co kochasz robić? To lista wszystkich czynności, aktywności i zajęć, które robisz, ponieważ sprawiają Ci one przyjemność. Wypisuj odpowiedzi tak długo, jak długo będą przychodzić Ci do głowy czynności, które kochasz robić.
KROK 2. W CZYM JESTEŚ DOBRY?
Gdy skończysz wypisywać wszystko to, co kochasz robić przejdź do następnego kroku i zastanów się, w czym jesteś dobry. Na liście mogą pojawić się czynności, które kochasz robić, jak i te, w których jesteś po prostu dobry.
KROK 3. CZY KTOŚ MOŻE CI ZA TO ZAPŁACIĆ?
Zastanów się, czy ktoś za to, co robisz, może ci zapłacić. W tym miejscu proponowałbym zastosować trzy ograniczenia:
- to, co znajdzie się na tej liście, powinno Ci zapewnić możliwość utrzymania się teraz lub w przyszłości,
- na tej liście na pewno powinna się znaleźć Twoja obecna praca i związane z nią umiejętności,
- na tej liście może się znaleźć nieskończenie wiele zajęć, za które możesz otrzymać zapłatę. Ze względów praktycznych proponowałbym skupić się tylko na tych aktywnościach, które znajdują się na Twoich dwóch poprzednich listach.
KROK 4. CZY ŚWIAT TEGO POTRZEBUJE?
Dobrze. Została do przygotowania ostatnia lista. Lista tych czynności, których potrzebuje świat. Zastanów się, czy są ludzie, którzy potrzebują tego, co możesz im zaoferować. Nie zastanawiaj się teraz nad tym, czy ktoś będzie gotów Ci za to zapłacić, ale czy są ludzie, którzy potrzebują tego, co robisz. I tak jak w poprzednim punkcie ogranicz się do czynności, które wypisałeś w krokach od 1 do 3.
DIAGRAM IKIGAI – INTERPRETACJA
Masz już gotowe cztery listy. Przyjrzyj się im uważnie i sprawdź, czy jest coś, co powtarza się na wszystkich z nich. Zanim jednak to zrobisz, dla porządku przyjrzyj się też innym kategoriom.
TYLKO JEDEN KRĄG
Na Twoich listach prawdopodobnie znajdą się również takie czynności, czy umiejętności, które pojawią się tylko na jednej z nich. Możesz kochać je robić. Możesz być w nich dobry. Może ktoś Ci za coś płaci lub może będzie Ci za to płacił w przyszłości. Możliwe, że znajdują się tam aktywności, których potrzebuje świat. Są to najróżniejsze umiejętności, które posiadasz, ale nie stanowią one Twojego Ikigai.
DWA KRĘGI
Powoli przemieszczasz się we właściwym kierunku. Zaczynają pojawiać się umiejętności, które występują więcej niż jeden raz. I tak, jeżeli jakaś umiejętność występuje w dwóch obszarach, to może, to być Twoja:
- Pasja – to miejsce łączące umiejętności, które kochasz robić i jesteś w nich dobry,
- Zawód – to ten obszar, w którym znajdują się umiejętności, w których jesteś dobry i ludzie mogą Ci za nie zapłacić,
- Powołanie – to obszar obejmujący umiejętności, za które ludzie są gotowi Ci zapłacić i do tego świat ich potrzebuje. Powołanie to coś więcej niż zawód,
- Misja – to miejsce obejmujące umiejętności, które kochasz robić i których potrzebuje świat.
TRZY KRĘGI
Tu już robi się gorąco. Jesteś blisko Ikigai. Twoje umiejętności mogą znaleźć się w jednym z czterech obszarów:
- Obszar 1 – to umiejętności, które kochasz robić, jesteś w nich dobry i są ludzie, którzy gotowi są za nie zapłacić, ale tak naprawdę świat tego nie potrzebuje. Oparcie życia o ten obszar, na pewno da Ci poczucie satysfakcji, ale jednocześnie spowoduje, że będziesz czuł się niepotrzebny,
- Obszar 2 – to obszar umiejętności i aktywności, w których jesteś dobry, ludzie są gotowi Ci za to płacić i świat ich potrzebuje. Oparcie życia o ten obszar na pewno zapewni Ci komfort, ale jednocześnie może zacząć Ci towarzyszyć poczucie pustki,
- Obszar 3 – to umiejętności, które kochasz robić, ludzie są gotowi za nie zapłacić i do tego świat ich potrzebuje, ale nie jesteś w nich dobry. Opierając życie o ten obszar na pewno będziesz czuł ekscytację, ale też będzie Ci towarzyszyło poczucie niepewności, wynikające z braku odpowiedniego ich poziomu. Ale to nie problem. W tej kategorii dzieli Cię już tylko krok od tego, by osiągnąć Ikigai, potrzebujesz stać się lepszym w tym co robisz. Będzie to o tyle łatwiejsze, że lubisz to robić. A o wiele łatwiej uczyć się i rozwijać zdolności/aktywności/umiejętności, które się lubi.
- Obszar 4 – to umiejętności, które kochasz robić, jesteś w nich dobry, świat ich potrzebuje, ale nikt nie chce za nie płacić. Na pewno wykonując je, będziesz czuł się spełniony i szczęśliwy, ale nie osiągniesz bogactwa.
CZTERY KRĘGI
I dotarliśmy do Ikigai, jeżeli masz aktywność, która znajduje się w każdym z czterech obszarów, to jest to Twój powód do istnienia, czyli Ikigai.
A JA NIE MAM IKIGAI?
To nie problem. Jak już wcześniej wspomniałem, są dwa miejsca, w których możesz znaleźć potencjalne Ikigai:
- Obszar 1 – to umiejętności, które kochasz robić, ludzie są gotowi za nie zapłacić i do tego świat ich potrzebuje, ale nie jesteś w nich dobry. W tej kategorii dzieli Cię już tylko krok od tego, by osiągnąć Ikigai, potrzebujesz tylko stać się lepszym w tym co robisz,
- Obszar 2 – to Misja, czyli miejsce obejmujące umiejętności, które kochasz robić i których potrzebuje świat, ale niekoniecznie jesteś w nich dobry. To kategoria z dużym potencjałem, w tym miejscu znajdują się te aktywności, które kochasz i jest na nie potencjalny rynek. Jedyne co musisz zrobić to popracować nad nimi trochę, by stać się w ich robieniu dobrym, a przynajmniej lepszym od części społeczeństwa. To ważne zwłaszcza wtedy, gdy nie będziesz miał żadnej umiejętności występującej w czterech lub trzech obszarach. Potem zostanie Ci tylko znalezienie niszy rynkowej.
Jeżeli znalazłeś swoje Ikigai, podziel się nim w komentarzu, a jeżeli nie to daj znać co może nim być.
Gdy już znajdziesz swoje Ikigai warto by było zrobić kolejny krok. Będzie nim określenie celu i drogi jak do niego dotrzeć.