Każdy z nas chce mieć i budować dobre relacje z ludźmi. Często zastanawiamy się jak to zrobić, w jaki sposób postępować i co ma wpływ na tworzenie silnych związków z ludźmi opartych na zaufaniu. Wbrew pozorom nie jest to wcale takie trudne.
Jest taka książka, która odmieniła kiedyś moje życie i pomogła poprawić relacje z bliskimi. Wracam do niej co jakiś czas, by przypomnieć sobie to, co najważniejsze. Tą książką jest 7 nawyków skutecznego działania, a napisał ją, nieżyjący już Stephen R. Covey. Książka stała się bestsellerem na skalę światową, ale to nie jest tak ważne. Ważne jest to, o czym ta książka jest. Porusza wiele aspektów naszego życia, w tym dotyka tak ważnego obszaru, jakim są relacje z innymi ludźmi.
Relacje w społeczeństwie, przedsiębiorstwach, rodzinach, małżeństwach, czy związkach opierają się na zaufaniu. Jak stwierdził kiedyś Samuel Johnson – nie może być przyjaźni bez zaufania. Zatem im wyższy poziom zaufania, tym lepsze relacje z innymi ludźmi. Niby prosta sprawa i oczywista oczywistość. Jednak schody zaczynają się już kilka kroków dalej, gdy pojawia się pytanie, jak budować zaufanie, a tym samym lepsze relacje z bliskimi, współpracownikami, czy w ogóle ludźmi.
BANKOWE KONTO EMOCJONALNE
Zanim zdradzę Ci jak budować dobre relacje z ludźmi, chciałbym przybliżyć Ci pojęcie Bankowego Konta Emocjonalnego. Przypuszczam, że wiesz, jak działa konto bankowe. Wpłacasz na nie pieniądze, które z czasem stają się twoją rezerwą, z której możesz pobierać środki, kiedy ich potrzebujesz. Jednak jeżeli dokonujesz zbyt dużych wypłat, na twoim koncie może zabraknąć pieniędzy, lub może pojawić się debet.
W ten sam sposób działa Bankowe Konto Emocjonalne, które opisuje poziom zaufania, jaki zgromadziłeś w danym związku. Im wyższy stan konta, tym wyższy poziom zaufania. Wpłat dokonujesz dzięki, uprzejmości, szczerości, uczciwości, zrozumieniu i innym pozytywnym działaniom. W ten sposób tworzysz rezerwę, która przyda się, gdy popełnisz błąd, lub źle się wyrazisz. Duży stan konta emocjonalnego pokryje bez problemu taką wypłatę. Dodatkowo dzięki wysokiemu stanowi konta emocjonalnego możesz komunikować się i działać szybko oraz skutecznie.
Gorzej będzie, gdy nie dbasz o stan swojego konta emocjonalnego. Postępujesz nieuczciwie, nie okazujesz innym szacunku, reagujesz przesadnie, czy lekceważąco. Wtedy stan twojego konta emocjonalnego będzie niewielki. Osoby, u których dokonałeś tak dużych wypłat, nie będą Ci ufać, a komunikacja z nimi będzie trudna, formalna i mało skuteczna.
Jest jednak sposób by temu zaradzić, należy dokonywać wpłat na konto emocjonalne, o których zawsze należy pamiętać. Abyś miał pełniejszy obraz tego, czym są wpłaty, jednocześnie przy każdej z nich opiszę wypłatę, która jest jej przeciwieństwem oraz wskaże jaki wpływ mają jedne i drugie na stan naszego konta emocjonalnego.
ZROZUMIENIE (DUŻA WPŁATA)
Zrozumienie to przede wszystkim świadomość, że druga osoba może mieć inną misję życiową, inne cele, czy inne zainteresowania. To także świadomość, że to, co dla mnie jest wpłatą, dla niej może być wypłatą. I najważniejsze zaakceptowanie tych różnic.
Doskonale ilustruje to przykład mojej córki, która swojego czasu przejawiała duże zainteresowanie kucykami My Little Pony. Mnie były one co najwyżej obojętne, jednak wielokrotnie oglądałem z nią bajki z tej serii, niektóre odcinki po kilka razy. Gdy córka poprosiła nas (żonę i mnie) o zaprenumerowanie magazynu o kucykach Pony, nie wahaliśmy się ani chwili. Wiedzieliśmy, że jest to dla niej ważne i zgodziliśmy się. Wspieraliśmy ją w jej zainteresowaniach nie dlatego, że lubiliśmy kucyki, ale dlatego, że lubiła je nasza córka.
Przeciwieństwem zrozumienia jest (małe wypłaty, które jak kropla drążą skałę):
- autobiografia – czyli przerywanie drugiej osobie i opowiadanie o swoim problemie lub postrzeganie jej problemu przez pryzmat naszych doświadczeń, oczekiwań i celów. Przykładem może być namawianie dziecka, które interesuje się malarstwem, do grania na instrumencie, bo my kiedyś bardzo chcieliśmy grać. Innym przykładem autobiografii mogą być stwierdzenia typu: „W moich czasach to dopiero było ciężko…” „Ty masz wszystko, a ja w Twoim wieku, to…”, „Kiedyś też miałem podobny problem. Posłuchaj, bo to ciekawa historia…”. Zamiast skupiać się na drugiej osobie, skupiamy się na sobie,
- osądzanie – czyli wydawanie wyroków, takich jak: jesteś winny, jesteś głupi, ty zawsze, ty nigdy itd.,
- kazania – myślę, że nie wymaga to szerszego komentarza. Kazania są często jedną z podstawowych metod wychowania dzieci przez rodziców i nauczycieli. Potrafią wkraść się również w relacje między współpracownikami, przyjaciółmi, znajomymi, czy małżonkami.
PRZYWIĄZYWANIE WAGI DO DROBNYCH SPRAW (ISTOTNA WPŁATA)
W relacjach z ludźmi często jest tak, że małe rzeczy są rzeczami wielkimi. Mały akt dobroci może okazać się ważniejszy od wielkiego prezentu.
Przeciwieństwem przywiązywania wagi do drobnych spraw są (istotny uszczerbek):
- małe nieuprzejmości,
- lekkie nieżyczliwości,
- cień braku szacunku.
DOTRZYMYWANIE ZOBOWIĄZAŃ (OGROMNA WPŁATA)
Dotrzymywanie zobowiązań to najważniejsza wpłata, jakiej dokonujemy na konto innych osób. Z drugiej strony niedotrzymanie obietnic to jedno z największych nadużyć emocjonalnych, jakich można się dopuścić wobec drugiej osoby. Zwłaszcza wtedy, gdy obiecujemy jej coś, co jest dla niej ważne, a następnie nie wywiązujemy się z obietnicy. Następnym razem osoba ta nie będzie nam ufać.
Z tego powodu zawsze składam obietnice z wielką ostrożnością i bardzo oszczędnie. Do tego chcę być w pełni świadom wszystkich okoliczności związanych z daną obietnicą. Jest to ważne, ponieważ nie chciałbym złożyć obietnicy, z której nie byłbym w stanie się wywiązać.
Zdarzyć się jednak może, że z jakichś powodów dotrzymanie obietnicy będzie niemożliwe (mimo dołożenia wszelkiej staranności) lub niemądre. Wtedy jedyne co mogę zrobić, to szczerze porozmawiać z osobą, której złożyłem obietnice, wyjaśnić jej zaistniałą sytuację i poprosić o zwolnienie z obietnicy, lub poprosić o wspólne znalezienie rozwiązania, które byłoby satysfakcjonujące dla obojga z nas.
Przeciwieństwem dotrzymywania zobowiązań jest brak dotrzymywania zobowiązań (ogromny uszczerbek).
JASNOŚĆ OCZEKIWAŃ (DUŻA WPŁATA)
S. R. Covey wskazuje, że niemal większość trudności występujących w stosunkach międzyludzkich ma swoje korzenie w sprzecznych lub niejasnych oczekiwaniach wobec siebie. Do takich sytuacji może dochodzić w pracy, w rodzinie, czy w małżeństwie. Wiele z oczekiwań, które sprawiają mnóstwo kłopotów, jest oczekiwaniami ukrytymi. Nie zostały one nigdy wypowiedziane, ustalone, czy zaakceptowane, a są oczekiwane przez jedną ze stron. Zazwyczaj, gdy nie zostaną spełnione, objawiają się sformułowaniami typu:
- „Myślałem, że ty to zrobisz”.
- „Mogłeś się domyślić”.
- „Dlaczego o tym nie pomyślałaś?”
O ileż łatwiejsze byłoby nasze życie, gdybyśmy jasno wyrażali nasze oczekiwania i rozmawiali o nich tak, aby obie strony były w pełni świadome tego, czego oczekuje druga strona. Jasne formułowanie oczekiwań, to jedna z dużych wpłat, jakie można dokonać na czyjeś konto.
Przeciwieństwem jasnych oczekiwań są (duży uszczerbek):
- niejasne oczekiwania,
- nieokreślone oczekiwania.
OKAZYWANIE SPÓJNOŚCI WEWNĘTRZNEJ (DUŻA WPŁATA)
Spójność wewnętrzna to szczerość. A szczerość, to mówienie prawdy, dotrzymywanie obietnic i spełnianie oczekiwań oraz lojalność wobec nieobecnych. To chyba najtrudniejszy element całej układanki, bo każdemu z nas zdarza się:
- kogoś obgadać za jego plecami,
- powiedzieć o kimś coś, czego nie mielibyśmy odwagi powiedzieć mu w oczy,
- zdradzić tajemnicę, która została nam powierzona w zaufaniu.
Przeciwieństwem okazywania spójności wewnętrznej jest brak tejże spójności i dwulicowość (duży uszczerbek).
SZCZERE PRZEPRASZANIE, GDY DOKONAŁO SIĘ WYPŁATY (BARDZO DUŻA WPŁATA)
Trzeba siły charakteru by przeprosić i zrobić to szczerze. Jest to o tyle trudne, że w powszechnym przekonaniu przeprosiny i przyznanie się do błędu uważane są za słabość, którą inni mogą wykorzystać przeciwko nam. W rzeczywistości jest jednak inaczej. Mało kto z nas szanuje osoby, które nadużyły naszego zaufania i nie przeprosiły za to. Oczekujemy przeprosin od innych, a więc sami też powinniśmy mieć odwagę, by przyznać się do błędu i przeprosić.
Przeciwieństwem szczerego przepraszania są (istotny uszczerbek):
- nieszczere przeprosiny,
- brak przeprosin,
- powtarzające się przeprosiny i usprawiedliwienia.
Do pobrania: Pigułka wpłat i wypłat na Konto Emocjonalne
ZADANIE DOMOWE:
- Zastanów się jakich wpłat i wypłat dokonujesz najczęściej?
- Pomyśl, czego jest więcej – wpłat na konta innych, czy może jednak wypłat?
- Postaraj się, ocenić jak duży jest stan Twoich środków zgromadzonych na kontach bliskich Ci osób.
- Czy jesteś zadowolony ze stanu kont osób, o które pytałem w zadaniu trzecim?
- Skorzystaj z wiedzy zawartej w tym artykule i jeżeli masz możliwość to z książki Coveya popraw stan swojego konta u bliskich.