Czasami nachodzi nas refleksja, że coś jest nie tak w naszym życiu, czegoś nam brakuje. Czujemy, że coś musimy zmienić, ale nie wiemy co. W takich sytuacjach oprócz zatrzymania się na chwilę przydaje się również spojrzenie na życie z lotu ptaka i zastanowienie się jak bardzo jesteśmy z niego zadowoleni. Czy jesteśmy zadowoleni z każdego obszaru naszego życia, czy może jednak są obszary, w których odczuwamy szczególne braki? Może Ci w tym pomóc proste, ale bardzo skuteczne ćwiczenie – koło życia.
CO TO JEST KOŁO ŻYCIA?
Koło życia to narzędzie coachingowe, które w sposób graficzny przedstawia poziom satysfakcji z różnych obszarów naszego życia. W praktyce spotyka się dwa typy kół życia:
Koło życia z sześcioma obszarami aktywności:
- rodzina,
- kariera,
- przyjaciele,
- zdrowie,
- duchowość,
- rozrywka,
Koło życia z ośmioma obszarami aktywności:
- rodzina,
- przyjaciele i znajomi,
- rozwój osobisty,
- relaks i rozrywka,
- duchowość i emocje,
- zdrowie i kondycja fizyczna,
- życie zawodowe i praca,
- finanse.
Moim zdaniem lepszym rozwiązaniem jest wybór drugiego wariantu, ponieważ pozwala on określić satysfakcję w większej ilości obszarów niż pierwszy.
DLA KOGO JEST KOŁO ŻYCIA?
Dla każdego. To uniwersalna metoda, którą może zastosować każdy, kto chce w sposób świadomy przyjrzeć się jakości swojego życia, chce zrozumieć, w których obszarach układa mi się lepiej, a w których gorzej.
JAK CZĘSTO ROBIĆ TEST KOŁA ŻYCIA?
Test koła życia można wykonywać dowolną ilość razy, najlepiej jednak robić pomiędzy kolejnymi ćwiczeniami dłuższe odstępy czasu. Przez dłuższe odstępy czasu rozumiem minimum kwartał lub pół roku. Dzięki temu będziesz miał czas na wprowadzenie w życie działań, które poprawią poziom satysfakcji w ramach wybranego lub wybranych obszarów.
JAK KORZYSTAĆ Z KOŁA ŻYCIA?
- Pobierz plik, w którym przygotowałem dla Ciebie interaktywne koło życia do wypełnienia lub narysuj swoje własne koło życia 🙂
- Określ na kole życia, w każdym obszarze poziom zadowolenia z niej. Wykorzystaj do tego skalę od 0 do 10. Przy czym 1 oznacza, że jest bardzo źle, natomiast 10 oznacza, że jest wspaniale. 0 zaznacz jedynie w przypadku, gdy ta sfera Twojego życia nie istnieje, na przykład nie masz pracy. Jeżeli w wybranym obszarze oceniasz swój poziom zadowolenia na 5, to zamaluj go od 0 do 5 na jednolity kolor za pomocą ołówka, długopisu, kredek lub flamastra. A jeżeli korzystasz z pliku excel, który możesz pobrać tutaj, to wystarczy, że wpiszesz w odpowiednie miejsce wybraną wartość.
- Po przeanalizowaniu wszystkich ośmiu dziedzin zobacz cały kształt koła życia. Zwróć szczególną uwagę na jego zamalowaną część, która powstał po wypełnieniu każdego z obszarów. Zobacz, czy w każdym z obszarów rozwijasz się równomiernie, czy może jednak są obszary, które masz rozwinięte bardzo mocno, a inne bardzo słabo.
- Następnie przyjrzyj się obszarom, w których Twój poziom satysfakcji jest wysoki. To zazwyczaj obszary powyżej 7 – 8 punktów. Zastanów się i wypisz, co zdecydowało, że przyznałeś sobie w tych obszarach wysokie noty. To może być na przykład planowanie, współpraca, wysoki priorytet tego obszaru w Twoim życiu, wiedza, znajomości, czy poczucie obowiązku.
- Teraz czas przyjrzeć się tym obszarom, w których jest zdecydowanie źle. To zazwyczaj te obszary, którym nadałeś ocenę 3 lub niższą. Zastanów się, dlaczego tak jest, że tym obszarom nie poświęcasz tyle uwagi, co obszarom z wysokim wynikiem. Zastanów się też, czy odpowiada Ci ten niski poziom satysfakcji. Jeżeli Ci nie odpowiada, to zastanów się, czy możesz przenieść pewne działania z obszarów o wysokich wynikach do obszarów o niskim poziomie satysfakcji. Zastanów się też jakie czynności mógłbyś podjąć, aby poprawić swoje zadowolenie z tych obszarów.
POGŁĘBIENIE ĆWICZENIA
To, co zrobiłeś wcześniej to pierwszy krok. Teraz posiadając już pewną wiedzę na temat swojego życia, możesz pogłębić ją poprzez udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:
- Co widzisz, gdy patrzysz na swoje koło życia?
- Jakie odczuwasz uczucia, gdy patrzysz na koło życia? Co je wywołuje?
- Które z części koła oddziałują na siebie?
- Który z obszarów najbardziej wpływa na inne? Jak się z tym czujesz?
- W których obszarach jesteś zadowolony z tego, co osiągnąłeś?
- W których częściach chcesz poprawić poziom swojego zadowolenia?
- W której części chciałbyś poprawić poziom w pierwszej kolejności?
- Jak wygląda obecnie sytuacja w obszarze, który chcesz naprawić w pierwszej kolejności? Z czego jesteś zadowolony? Co jest dla Ciebie ważne w tej części?
- Jak chcesz, aby wyglądał ten obszar po zmianie?
- Jak ta zmiana wpłynie na Twoje życie?
- Jak ta zmiana wpłynie na inne obszary Twojego życia?
- Jakie trzy działania podejmiesz, aby podnieść poziom satysfakcji w wybrany obszarze?
PUŁAPKA NISKIEJ SAMOOCENY
Niska samoocena pojawia się zazwyczaj w dwóch wariantach. Pierwszy z nich występuje wtedy, gdy oceniasz wyniki na poziomie 5 – 6 jako beznadziejnych. W rzeczywistości są to wyniki na poziomie średnim. Aby poradzić sobie z takim podejściem, warto zastanowić się jak dany obszar by wyglądał, gdybyś ocenił go na 3 albo 2.
Drugim wariantem niskiej samooceny jest zaniżanie oceny. Na przykład w obszarze praca Adam zaznacza 3, pomimo że posiada kilka dobrze prosperujących firm, które przynoszą mu pokaźne zyski, pozwalające na realizację prawie każdego marzenia lub celu. Ba zarabia tyle, że może zabezpieczyć przyszłość nie tylko swoich dzieci, ale również wnuków. Zaznacza jednak niską ocenę, ponieważ uważa, że powinien mieć kilkanaście firm i każda z nich powinna przynosić trzy razy więcej zysków. Aby poradzić sobie z tą pułapką niskiej samooceny, powinieneś wesprzeć się pomocą kogoś, kto będzie patrzył na Twoje życie z trochę innej perspektywy. Możesz skorzystać z usług coacha albo poprosić o pomoc, kogoś zaufanego, kto pomoże zrobić Ci to ćwiczenie w bardziej obiektywny sposób.
PUŁAPKA WYSOKIEGO EGO
To odwrotna sytuacja od niskiej samooceny. W tym podejściu dajesz sobie wysokie noty pomimo że nie oddają one rzeczywistości. Na przykład dajesz sobie w finansach 9 punktów, pomimo, że toniesz w długach, a pieniądze masz tylko dlatego, że zaciągasz kolejne kredyty.
Aby uniknąć takiej sytuacji, po pierwsze podchodź krytycznie do tego, jakie nadajesz oceny w każdej kategorii, a po drugie skorzystaj z pomocy kogoś z zewnątrz.
PUŁAPKA ZBYT AMBITNYCH CELÓW
To oczywiście chęć naprawienia sytuacji w jeden dzień, no może maksymalnie w tydzień. Czyli pragnienie, aby z pielęgnowanej przez lata oceny na poziomie 2, od razu przeskoczyć w jedną noc na poziom 10. To nie jest możliwe. Na początek wystarczy, że podniesiesz poziom o jedno oczko i to nie w tydzień, ale w miesiąc. Poprawa wyników nigdy nie przychodzi łatwo. Przyjrzyj się tym obszarom, które oceniłeś wysoko. Czy ich ocena wynika z tego, że nagle Ci się tak przydarzyło, czy może jednak musiałeś się nieźle napracować, aby dotrzeć tu, gdzie teraz jesteś?